Z chorobami przewlekłymi ma dzisiaj do czynienia coraz więcej osób. Często rozwijają się latami i początkowo nie dają żadnych objawów lub też są bagatelizowane. Mogą prowadzić do poważnych konsekwencji. Czym dokładnie są choroby przewlekłe? Co je wywołuje? Jakie rodzaje chorób przewlekłych diagnozowane są najczęściej?
Choroba przewlekła – co to jest?
Chorobami przewlekłymi nazywa się choroby o długim czasie trwania, a także powolnym postępowaniem dolegliwości. Zgodnie z szacunkami WHO, choroby przewlekłe odpowiadają za ponad 60 proc. zgonów na świecie.
Schorzenia tego typu często kojarzone są jako nieuleczalne, lecz określone z nich mogą być wyleczone. Na wiele z nich nie ma jednak skutecznego leczenia przyczynowego, dlatego stosowane jest tylko leczenie objawowe, które ma na celu zredukowanie pojawiających się wówczas objawów i poprawę jakości życia chorego.
Choroby przewlekłe mogą również pozostawiać po sobie długofalowe skutki, na przykład prowadzą do stałych zmian narządowych. Wyzdrowienie nie musi wtedy oznaczać odzyskania całkowitej sprawności.
Jakie są przyczyny chorób przewlekłych?
Do kategorii chorób przewlekłych zalicza się szeroką gamę różnych jednostek, które posiadają zróżnicowany charakter.
Choroby przewlekłe mogą rozwijać się na skutek czynników genetycznych, środowiskowych, ale również duże znaczenie posiada tryb życia pacjenta, który także może spowodować rozwój schorzenia.
Czynniki ryzyka chorób przewlekłych:
- czynniki genetyczne
- brak aktywności fizycznej
- przewlekły stres
- częste narażenie na zanieczyszczenia, toksyny, na przykład smog
- zła dieta, na przykład zbyt obfita w mięso, uboga w warzywa i owoce
- nałogi – palenie papierosów, picie alkoholu, zażywanie narkotyków
Ryzyko zachorowania na choroby przewlekłe wzrasta wraz z wiekiem, dlatego najczęściej diagnozowane są one u osób starszych.
Choroby przewlekłe – rodzaje
Do kategorii chorób przewlekłych zalicza się ponad 150 różnych schorzeń, które dotykają różnych narządów i układów ciała człowieka.
Najczęściej diagnozowane choroby przewlekłe:
- choroby układu krążenia
- choroby naczyniowe, w tym udary
- przewlekłe choroby układu oddechowego
- choroby autoimmunologiczne – z autoagresji
- cukrzyca
- otyłość
- osteoporoza
- epilepsja – padaczka
- RZS – reumatoidalne zapalenie stawów
- nowotwory
Wśród najczęściej diagnozowanych chorób przewlekłych znajdują się obecnie choroby układu krążenia, które są również główną przyczyną zgonów na świecie. To głównie nadciśnienie tętnicze, przewlekła choroba wieńcowa. Schorzenia te w dużej mierze wynikają z trybu życia – sprzyjają im niezdrowa dieta, brak ruchu, stres.
Do przewlekłych chorób układu oddechowego zaliczane są między innymi astma oraz przewlekła obturacyjna choroba płuc, czyli w skrócie POChP. Mogą one rozwijać się na skutek zanieczyszczeń powietrza, palenia papierosów.
Coraz częściej spotykane są także choroby autoimmunologiczne. W przebiegu tych schorzeń dochodzi do autoagresji, czyli ataku organizmu na własne komórki. Schorzenia tego typu mają nieznaną przyczynę. Wśród najczęściej diagnozowanych chorób autoimmunologicznych znajdują się: choroba Hashimoto powodująca niedoczynność tarczycy, celiakia, choroba Leśniowskiego-Crohna, toczeń rumieniowaty.
Leczenie chorób przewlekłych
Jak wspomniano wcześniej, choroby przewlekłe są na ogół niemożliwe w leczeniu. Tylko wybrane z nich pozwalają na uzyskanie pożądanego efektu terapeutycznego, lecz mogą pozostawiać po sobie stałe zmiany narządowe.
Leczenie chorób przewlekłych polega przede wszystkim na stosowaniu odpowiednich leków redukujących objawy. Najczęściej stosowana jest farmakoterapia, która zwykle jest dla pacjenta dożywotnia.